از مزایای باسداکت ها، این غول سیستم برق رسانی چه می دانید؟

این روزها تکنولوژی از مرزهای کاربرد سیستم های سنتی سیم و کابل های معمول عبور کرده و به سمت به روز شدن پیش رفته است. یکی از اصلی ترین نشانه های این پیشرفت، باسداکت ها هستند.

احتمالا این نام برای شما هم جالب است! که بدانید باسداکت چیست و چه مزایایی دارد؟

برای فهمیدن جواب این سوال و شناخت این محصولات جذاب، تا پایان این مقاله از وب سایت تخصصی آسان برق با ما همراه باشید.

باسداکت چیست؟

قبل از اینکه سراغ بررسی مزایای باسداکت ها برویم لازم است آن ها را بیشتر بشناسیم؛

باسداکت Bus Duct یا به اصطلاح دیگر باس وی Bus way و حتی باسبار ترانکینگ به صفحات آلومینیومی گفته می شود که در شبکه های توزیع برق با جریان های الکتریکی بالا، به عنوان کانال هایی برای انتقال و توزیع جریان الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرند.

با توجه به همین کاربرد طی مدت کوتاهی این صفحات جایگزین سیستم های سنتی برق در ساختمان های بلند و اماکن پر مصرف دیگر شده است.

اما به لحاظ ساختاری باید گفت باسداکت همانطوری که از نامش پیداست از دو بخش اصلی

• Bus و
• Duct

تشکیل شده است که باس همان شینه مسی یا آلومینیومی هادی جریان برق بوده و مسئولیت جابجایی جریان برق را برعهده دارد و قسمت دوم یعنی داکت هم کانال پیش ساخته الکتریکی است که باس ها در درون خود نگه می دارد.

تاریخچه پیدایش باسداکت

در حقیقت جرقه پیدایش باسداکت ها برای اولین بار در سال 1920 میلادی و در آمریکا زده شد.

به گواه تاریخ در این سال شرکت جنرال موتورز پس از توسعه واحدهای مختلف تولید خود با مشکل بزرگی رو به رو شد و آن هم تعدد تجهیزات و لوازم برقی با آمپراژهای بالا و نیاز به جابجایی آن ها بود که همین مسئله موجب ازدحام بیش از حد کابل هایی شد که وظیفه انتقال انرژی از تابلوهای برق را برعهده داشتند!

برای حل این مشکل جنرال موتورز مشکل را با شرکت جنرال الکتریک در میان نهاده و نتیجه طراحی و محاسبات این شرکت، اولین باسداکت های هوایی با بدنه فلزی بودند.

همین طراحی توانست به تنهایی مقدار زیادی از حجم سیم و کابل ها، نردبان سیم و کابل را کم کرده و حتی تعداد زیادی از تابلوهای برق را از رده خارج کند.

از طرفی هم جایگزینی کانال های پیش ساخته مادولار علاوه بر قابلیت جابجایی آسان و سریع، ظرفیت های بالایی را هم در توزیع و انتقال برق ارائه کردند تا این محصولات به یک راه حل فوق العاده برای شرایط های مشابه بدل شوند.

تا جایی که پس از جنرال الکتریک برندهای بزرگ دیگری همچون:

• وستینگ هاوس Westinghouse آمریکا
• تله مکانیک Telemechanique فرانسه
• زیمنس siemens آلمان
• مولر Muller آلمان

و بسیاری دیگر هم به تولید این باس داکت ها روی آوردند.

از جمله مزایای استفاده از باس داکت ها در صنعت

پیشرفت تکنولوژی همیشه در جهت آسودگی بشر بوده است!

به جرات می توان گفت جایگزینی و استفاده از این باس داکت ها به جای سیستم های سنتی سیم و کابل مزایای بسیاری به همراه دارد، از جمله آن ها می توان به این موارد اشاره کرد:

• بهبود چشمگیر ظرفیت عبور جریان

همانطوری که شما هم می دانید مقطع هادی های به کار رفته در سیم و کابل ها، کروی شکل هستند و بر اساس قانون اثر پوستی، عمده جریان الکتریکی عبوری از سطح بیرونی این هسته کروی شکل عبور می کند و همین مسئله باعث شده تا زمانی که کابل را لمس می کنید، گرما را احساس کنید.

اما در ساخت باس داکت ها از مقطع هادی مستطیلی شکل استفاده می شود که به راحتی مقدار جریان بسیا بیشتری را از خود عبور می دهد.

خبر خوب اینکه این تمام ماجرا نیست!

عموما کابل ها به گونه ای ساخته شده اند که گرما در داخل کابل حبس شده و انتقال آن به خارج از کابل به کندی صورت می گیرد و در نتیجه ی تفاوت دمای چشمگیر داخل کابل و فضای بیرون، کابل ها پس از مدتی دچار نشتی می شوند.

حتی این مسئله می تواند باعث آتش سوزی و خطرات احتمالی دیگری در ساختمان ها بزرگ باشد در حالی که باس داکت ها این اختلاف دما را به خوبی حل کرده و با توجه به بدنه آلومینیومی آن ها تبادل دما با محیط به خوبی انجام می پذیرد.

• ابعاد کوچکتر و وزن کمتر

یکی از مشکلاتی که عموما در محیط های صنعتی بزرگ وجود دارد استفاده بیش از حد از سیم و کابل ها و در نتیجه ابعاد و وزن بالای این تجهیزات در فضا ست که خود به تنهایی می تواند خطر آفرین باشد!

باسداکت برای این مشکل هم راه حلی دارد:

در این سیستم ها پس از طراحی با استفاده از قطعات آماده ، سیستم پیاده سازی و قطعات به هم پیچ و مهره می شوند تا یک سیستم باسداکت برق رسان با حجم و وزن بسیار پایین تر در مدار قرار بگیرد.

از طرفی هم با توجه به آماده بودن قطعاتی همچون

• جعبه های انشعاب،
• قطعات طولی،
• تغذیه سرخط،
• قطعات انتهایی و
• زانویی ها

همگی از پیش آماده و مادولار هستند، مدت زمان پیاده سازی سیستم تا چند برابر کاهش یافته و در زمان صرفه جویی می شود.

حتما مطالعه کنید : ناگفته های سوکت کابل شبکه از زبان آسان برق

• افزایش عمر سیستم برق

اگر شما هم در حوزه تخصصی برق مشغول به کار هستید حتما می دانید که اغلب سیم و کابل ها از روکش PVC یا هالوژن در ساختار خود بهره می برند که در کنار تمام ویژگی های مثبت، این عایق ها با گذشت چند سال دچار فرسودگی شده و با ضربات مکانیکی حتی می توانند موجب آتش سوزی شوند!

به همین خاطر عموما طول عمرسیم و کابل های معمول بازار را بین 15 تا 20 سال تخمین می زنند.

همچنین گاز کلری که از این عایق ها آزاد می شود می تواند برای محیط زیست و حتی انسان ها مضراتی به همراه داشته باشند.

اما باسداکت ها از عایق های متفاوتی ساخته می شوند؛ به این صورت که در نوع کمپکت این محصولات عایق هوا بوده و در دسته سوپر کمپکت از یک ماده بسیار پیشرفته غیر هالوژنه استفاده می شود که با بدنه آلومینیومی تکمیل می شود.

تا جایی که حتی در صورت آتش سوزی هم بدنه آلومینیومی در برابر گسترش شعله مقاوم خواهد بود و هیچ ماده ای برای اشتعال بیشتر وجود ندارد.

• قطعات پیش ساخته و مادولار

طراحان سیستم های برق رسانی به خوبی می دانند که در سیستم های سنتی تغییر یا اضافه نمودن سیستم ها چقدر می تواند مشکل ساز باشد و چه ناهماهنگی هایی به همراه خواهد داشت!

به خصوص اگر این تغییرات در محیط های صنعتی کلان یا کارخانه های بزرگ رخ دهد!

در سیستم Bus Duct خبری از این ناهماهنگی نیست چرا که قطعات از پیش آماده و مادولار کمک می کنند تا در صورت اضافه کردن انشعاب یا نیاز به تغییرات به سادگی بتوان این تغییرات را بدون بهم ریختگی پیاده سازی کرد.

با استفاده از باسداکت قابلیت جابجایی، تغییرات و انشعاب پذیری بدون محدودیت را به سیستم های برقی خود هدیه کنید!

• افزایش قابلیت تحمل ضربه

عمده کاربرد سیم و کابل های صنعتی در ساختمان های بزرگ یا محیط های پر رفت و آمد هستند و آنچه که سیستم های باسداکت را در برابر سیستم های سیم و کابل قدیمی متمایز می کند قابلیت تحمل ضربات بالاتر این سیستم به شمار می رود.

دلیل این برتری هم جنس فلزی بدنه و کمپکت بودن به لحاظ مکانیکی و شیمیایی است که در اثر برخورد ضربه آسیب ندیده و در شرایط حرارتی بالا حالت خمیری به خود نمی گیرد.

به گزارش متخصصین ما در آسان برق سیستم های باس وی حتی برای مناطق بسیار مرطوب با درصد خوردگی شیمیایی بالا یا محیط های انفجاری هم قابل استفاده هستند؛

چرا که این سیستم ها تا درجه حفاظتی IP68 با عایق ترکیبی غیر هالوژن و Myler هم تولید و ارائه می شوند.

در نهایت باسداکت با بدنه فلزی کمپکت مانند یک محافظ قدرتمند، هادی ها را در برابر عوامل آسیب زای خارجی محافظت می کند.

• سرعت و سهولت در نصب و راه اندازی

برای درک بهتر این مزیت به این سوال پاسخ دهید که برای پیاده سازی یک سیستم برق رسانی سنتی نیاز به تامین چه تعداد قطعه از برندها و فروشگاه های مختلف دارید؟

نصب و راه اندازی سیستم های BusWay ساده تر است چرا که تمامی تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز از کارخانه تامین شده و به صورت یکجا به دست مجری می رسند و همین مسئله روند پیاده سازی را به خودی خود سرعت می بخشد.

از طرفی همان ویژگی پیش ساخته بد و ماژول بندی های از پیش آمده می توانند سرعت پیاده سازی اتصالات این سیستم را تا 10 برابر افزایش دهد!

• قابلیت انشعاب پذیری

شاید برای صنعت امروز که هر لحظه می بایست با پیشرفت تکنولوژی روز خود را همراه سازد یکی از حیاتی ترین مزیت ها قابلیت انشعاب پذیری سیستم های باس داکت باشد.

با یک مثال قضیه روشن تر خواهد شد؛ در یک سیستم کابل سنتی برای انشعاب گیری تک فاز تا 20 آمپر و در حالت سه فاز تا 63 آمپر ساده تر بوده اما در آمپراژ های بالا برای انشعاب گیری به یک تابلو برق جدید نیاز است!

و این شروع سختی است!

اگر پس از مدتی نیاز به تغییرات دیگری باشد، اوضاع بدتر هم خواهد شد.

در مقابل باس داکت ها برای انشعاب گیری کشویی تا 400 آمپر بون قطع جریان اصلی برق و انشعاب گیری ثابت تا 1250 آمپر با قطع جریان برق اصلی ممکن خواهد بود که در مقابل سیستم های سنتی یک پیشرفت بزرگ به شمار می رود.

تمام این تغییرات تنها از طریق جعبه های انشعابی که بر روی باسداکت قرار می گیرند ممکن خواهد شد.

جعبه ای که شامل کلید های کنترل و و حفاظت تجهیزات الکتریکی بوده و در سیستم های سنتی محل قرارگیری آن در تابلوی توزیع برق ورودی می باشد اما در سیستم باسداکت درون جعبه قرار می گیرند.

پیشنهاد مطالعه : کاملترین راهنمای خرید کابل برق استاندارد از زبان آسان برق

• امکان بازیابی و بهبود در گذر زمان

اگر می خواهید سیستم برق ساختمان، کارگاه یا کارخانه شما بعد از مدتی به روز شده یا حتی با دستگاه ها و تجهیزات جدید هماهنگ شود، پیشنهاد ما در مجموعه آسانس برق به شما سیستم های باس داکت هستند.

فراموش نکنید این روزها تکنولوژی آنقدر سریع پیشرفت می کند که ماشین آلات و تجهیزات صنعتی و کارگاهی دائم در حال پیشرفت و تغییر هستند.

سیستم های سنتی برق به سادگی با این تغییرات هماهنگ نمی شوند و عمدتا نیاز به تغییر و جایگزینی کابل ها خواهد بود

اما در سیستم باس وی حتی در صورت نیاز به تغییر هم ضایعات بسیار کم بوده و قطعات جدا شده می توانند در سیستم های دیگر باسداکت مورد استفاده قرار گیرند!

این یعنی تنها یک مدار را با همان قطعات و به شکل دیگری پیاده سازی کنید!

• تعمیر و نگهداری آسانتر

شاید بتوان گفت عنوان تعمیر و نگهداری آسانتر اشتباه است!

چرا که این سیستم اصولا به تعمیر و نگهداری خاطی نیاز ندارد!

به این دلیل که قطعات به گونه ای به یکدیگر متصل می شوند تا 95 درصد فشار لازم را حتی تا چند دهه بعد در محل اتصالات حفظ می کنند و این مهم بدون نیاز به کنترل و یا اقدام اضافی صورت می گیرد.

و این یعنی یک عمر خیال آسوده در استفاده از باس وی ها در محیط های صنعتی و ساختمان های بزرگ…

شما چه مزیت های دیگری برای سیستم های Bus Duct می شناسید؟

برای آشنایی با انواع باس داکت ها، کاربرد و استفاده های آن ها در صنایع با مقالات بعدی ما در وب سایت تخصصی آسان برق همراه باشید…

سخن پایانی

معرفی باسداکت ها به دنیای برق و صنعت یک گام بزرگ به سمت آینده بود چرا که با جایگزینی این سیستم ها به جای سیستم های سنتی معمول، بسیاری از محدودیت ها و مشکلات صنعت در این حوزه برطرف شد!

تا جایی که این محصول به یکی از مولفه های غیرقابل جایگزینی در برق کشی صنایع کلان و ساختمان های بلند تبدیل شد و امروز هم در کشور عزیزمان ایران به راحتی در دسترس قرار گرفته است.

آسان برق مجله تخصصی شما در حوزه صنعت برق و تکنولوژی